Της Δέσποινας Αλμασίδου – Ζαφειρίου
Ειδικός Ιατρός Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος
Ένας μεγάλος αριθμός μηχανικών, ανοσολογικών, βιοχημικών και αιμοδυναμικών αλλαγών συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτές οι φυσιολογικές αλλαγές είναι προστατευτικές μεν για το έμβρυο, συχνά όμως καθιστούν τη μητέρα ευάλωτη σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις. Οι έγκυες είναι πιο επιρρεπείς σε πολλές λοιμώξεις, έχουν αυξημένη συχνότητα θρομβοεμβολικών επεισοδίων, εμφανίζουν παροξύνσεις ανοσολογικών παθήσεων και αναπτύσσουν καρδιακή ανεπάρκεια πιο συχνά από μη έγκυες γυναίκες της ίδιας ηλικίας.
Η μεγεθυμένη, εγκυμονούσα μήτρα προκαλεί άνοδο του διαφράγματος κατά 4cm και αυξάνει την εγκάρσια διάμετρο του θώρακα κατά 2cm. Οι συγκεντρώσεις προγεστερόνης στο αίμα προοδευτικά αυξάνονται καθώς προχωράει η κύηση, διεγείροντας τα αναπνευστικά κέντρα στον εγκέφαλο και έτσι προκαλούν υπεραερισμό και αίσθημα δύσπνοιας.
Η συχνότητα του άσθματος στις έγκυες γυναίκες αυξάνεται συνεχώς. Οι γυναίκες με άσθμα φαίνεται πως έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για γέννηση ελλιποβαρών νεογνών, για πρόωρο τοκετό και για επιπλοκές όπως προεκλαμψία, ειδικά όταν δεν λαμβάνουν τακτική αγωγή για το άσθμα με εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή.
Όμως και η ίδια η εγκυμοσύνη έχει επίδραση στην πορεία του άσθματος. Είναι γνωστό ότι το ένα τρίτο των γυναικών έχει επιδείνωση του άσθματος κατά την εγκυμοσύνη, το ένα τρίτο βελτιώνεται και το άλλο ένα τρίτο παραμένει αμετάβλητο. Ο κίνδυνος παρόξυνσης που χρήζει ιατρικής παρέμβασης μπορεί να φτάνει στο 50% περίπου των γυναικών με σοβαρό άσθμα, γεγονός που μπορεί να αυξήσει περισσότερο τον κίνδυνο κακής έκβασης της εγκυμοσύνης, ειδικά τη γέννηση νεογνών χαμηλού βάρους και του πρόωρου τοκετού.
Ωστόσο, σε περίπου 25% των εγκύων γυναικών, τα συμπτώματα του άσθματος βελτιώνονται, με αποτέλεσμα η θεραπεία του άσθματος να ελαττώνεται σταδιακά ή να διακόπτεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Δεν είναι σαφές αν αυτές οι αλλαγές οφείλονται στη βαρύτητα της νόσου, στον έλεγχο του άσθματος ή στις παροξύνσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η αύξηση της ελεύθερης κορτιζόλης στο αίμα που σχετίζεται με την εγκυμοσύνη μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση του άσθματος αφού η κορτιζόλη έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
