Ο εμβολιασμός είναι μια από τις σημαντικότερες ιατρικές πράξεις που πραγματοποιούνται προς όφελος των ανθρώπων, προκειμένου τα προστατευτούν από σοβαρά λοιμώδη νοσήματα.1 Συγκεκριμένα, ο εμβολιασμός προλαμβάνει 2-3 εκ. θανάτους κάθε χρόνο και αποτελεί μία από τις πλέον επιτυχημένες και αποδοτικές από άποψη κόστους παρεμβάσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας.2
Σκοπός των εμβολίων είναι να ισχυροποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα εναντίον συγκεκριμένων παθογόνων (μικροβίων, ιών) έτσι ώστε να είναι ικανός ο οργανισμός να αντισταθεί σε αυτά όταν ξαναέρθει σε επαφή μαζί τους.3 Όταν υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός εμβολιασμένων ατόμων σε ένα δεδομένο πληθυσμό, η παρουσία τους μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της ασθένειας σε άτομα του ίδιου πληθυσμού, τα οποία δεν έχουν εμβολιαστεί.4
Συνεπώς, τα εμβόλια είναι ευεργετικά για ανθρώπους όλων των ηλικιών, προστατεύουν από ασθένειες και σώζουν ζωές.4
Ο εμβολιασμός δεν αφορά μόνο παιδιά και εφήβους, συνεχίζεται και στην ενήλικη ζωή. Τα εμβόλια είναι ιδιαιτέρως σημαντικά για την υγεία των ενηλίκων, καθώς προστατεύουν τον οργανισμό από επίθεση επικίνδυνων και πολλές φορές θανατηφόρων νόσων.5 Εξάλλου, ο εμβολιασμός των ενηλίκων είναι αναγκαίος καθώς το ανοσοποιητικό σύστημα προϊόντος του χρόνου εξασθενεί και άρα ο οργανισμός καθίσταται περισσότερο ευάλωτος στις λοιμώξεις.6
Κάθε χρόνο, χιλιάδες ενήλικες νοσούν από ασθένειες που θα μπορούσαν να προληφθούν με εμβόλια. Κάποιοι νοσηλεύονται και κάποιοι άλλοι μπορεί να καταλήξουν σε θάνατο. Ακόμα και αν εμβολιάστηκαν πλήρως κατά την παιδική τους ηλικία, η προστασία ορισμένων εμβολίων μπορεί να φθίνει με το χρόνο. Μπορεί επίσης να βρεθούν σε κίνδυνο για άλλες ασθένειες λόγω διαφόρων παραγόντων όπως η δουλειά, ο τρόπος ζωής, τα ταξίδια, ή άλλα προβλήματα υγείας.5
Στην Ελλάδα, μεταξύ των άλλων, έχουν ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών για Ενήλικες, εμβόλια ενάντια στη γρίπη, τον κοκκύτη και την πνευμονιοκοκκική νόσο.7
Η Πνευμονιοκοκκική Νόσος
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πνευμονιοκοκκική νόσος αποτελεί μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας, με θύματα κυρίως μικρά παιδιά και ηλικιωμένους. Οι σοβαρότερες μορφές της πνευμονιοκοκκικής νόσου περιλαμβάνουν τη μηνιγγίτιδα, τη βακτηριαιμία και την πνευμονία.8
Ειδικότερα, η πνευμονιοκοκκική πνευμονία συνιστά τον πλέον συνηθισμένο τύπο βακτηριακής πνευμονίας της κοινότητας9, ενώ το ποσοστό θνητότητάς της στους ενήλικες κυμαίνεται από 6,4% έως άνω του 40%.10 Στα συχνά συμπτώματα της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας περιλαμβάνονται ο πυρετός, τα ρίγη, ο παραγωγικός βήχας, το θωρακικό άλγος, η δύσπνοια, η ταχύπνοια, η υποξία, η ταχυκαρδία, η κακοδιαθεσία και η αδυναμία.11
Πέραν του παράγοντα ηλικία, επιπρόσθετοι συντελεστές που επαυξάνουν τον κίνδυνο νόσησης από πνευμονιόκοκκο είναι ο διαβήτης, το άσθμα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), τα χρόνια καρδιακά νοσήματα, η ανοσοκαταστολή λόγω νοσήματος ή θεραπείας, ενώ το κάπνισμα και ο αλκοολισμός επίσης επιτείνουν τον κίνδυνο.12
Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών
Στην Ελλάδα ο εμβολιασμός για την πρόληψη της πνευμονιοκοκκικής νόσου είναι ενταγμένος στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ) για όλους τους ενήλικες άνω των 65 ετών (η ηλικία εκλαμβάνεται ως αυτοτελής παράγων κινδύνου), καθώς και για ενήλικες 18 έως 64 ετών που ανήκουν στις ομάδες κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις (όπως ασθενείς με χρόνια καρδιακά, μεταβολικά και αναπνευστικά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, αλλά και συστηματικοί καπνιστές).7 Ο εμβολιασμός παρέχεται δωρεάν σε όλους τους ασφαλισμένους που ανήκουν σε μια από τις παραπάνω ομάδες.13
Ο εμβολιασμός αποτελεί ένα αποτελεσματικό προληπτικό μέτρο για την προφύλαξη των ατόμων από τις πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις14 και πρέπει να γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού.
Συνεπώς, δύο είναι οι βασικοί λόγοι για να εμβολιαστούμε, αφενός για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και αφετέρου για να προστατεύσουμε τους γύρω μας.
Ας κάνουμε την πρόληψη… πράξη ζωής!Βιβλιογραφικές αναφορές:
1. Ehreth J. The global value of vaccination. Vaccine. 2003;21:596-600.
2. Παγκόσμιος οργανισμός υγείας (WHO). 10 facts on immunization. http://www.who.int/features/factfiles/immunization/facts/en/ (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος, 2017).
3. U.S. Department of Health and Human Services. Vaccines.gov. Prevention. http://www.vaccines.gov/basics/prevention/index.html (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος, 2017).
4. U.S. Department of Health and Human Services. Vaccines.gov. Community Immunity (“Herd Immunity”). http://www.vaccines.gov/basics/protection/index.html (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος 2017).
5. Centers for Disease Control and Prevention. Why Vaccines are Important for You. http://www.cdc.gov/vaccines/adults/reasons-to-vaccinate.html (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος 2017).
6. Weinberger B, Herndler-Brandstetter D, Schwanninger A, et al. Biology of immune responses to vaccines in elderly persons. Clin Infect Dis. 2008;46:1078-1084.
7. Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων 2017. https://diavgeia.gov.gr/doc/Ω8ΛΔ465ΦΥΟ-9ΜΑ
8. World Health Organization (WHO). Pneumococcal vaccines. WHO Position Paper 2012. Wkly Epidemiol Rec. 2012;87(14):129-144. http://www.who.int/wer/2012/wer8714.pdf?ua=1 (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος, 2017).
9. Icardi G, Sticchi L, Bagnasco A, Iudici R, Durando P. Pneumococcal vaccination in adults: rationale, state of the art and perspectives. J Prev Med Hyg 2012:53(2):78-84.
10. Blasi F, Mantero P, Santus P and Tarsia P. Understanding the burden of pneumococcal disease in adults. Clin Microbiol Infect. 2012:18(Suppl. 5):1-8.
11. Centers for Disease Control and Prevention. Pneumococcal Disease. Clinical features. https://www.cdc.gov/pneumococcal/clinicians/clinical-features.html (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος, 2017).
12. Shea KM, Edelsberg J, Weycker D, Farkouh RA, Strutton DR, Pelton SI. Rates of pneumococcal disease in adults with chronic medical conditions. Open Forum Infect Dis. 2014;1:ofu024.
13. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Ενιαίος Κανονισμός Παροχών Υγείας (Ε.Κ.Π.Υ.) του Εθνικού Οργανισμού Παροχών Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), 31/10/2011. Αρ.Πρωτ. Φ.90380/25916/3294. https://diavgeia.gov.gr/doc/457ΒΛ-ΡΛ5?inline=true.
14. Centers for Disease Control and Prevention. Pneumococcal Home. About Pneumococcal. Prevention. https://www.cdc.gov/pneumococcal/about/prevention.html (Τελευταία πρόσβαση Ιούλιος, 2017).
Πηγή: Εμβολιασμός ενηλίκων: Προφυλαχθείτε από το αναπάντεχο | Εμβολιάζω
